Kiekje
 
 
 
«  Aflevering 208: Over messiaanse leeuwen en uit de hand gelopen gasconflicten   »
 

Manon is met Antonio naar Narnia geweest en als ze daarna op weg zijn naar de speeltuin in het bos komen ze Aleona tegen. Manon maakt kennis met haar man Sander die als gasexpert voor de Europese Unie betrokken bij het gasconflict tussen Rusland en Oekraïne.

 
 
 
Gepubliceerd: 05-01-08. Vond plaats op: 05-01-06. Tags:  energie ; film ; misdaad en corruptie ; Oekraïene ; Rusland ;
 
Vladimir Poetin Gaspijplijn Joesjtsjenko Julia Timosjenko Poetin en Schröder
 
 
 
 
 
Over messiaanse leeuwen en uit de hand gelopen gasconflicten (Integrale tekst)

“Is het nog ver?” Antonio pakt een schimmelige stok op en houdt deze voor Bobbe’s neus. Die gaat opgewonden op haar achterpootjes staan om eraan te snuffelen.
“Het is aan het einde van dit pad aan de linkerkant.” Manon legt haar vinger op haar lippen en de wijsvinger van haar andere hand steekt ze in de lucht. In de verte klinkt geschreeuw. “Hoor je het?”
“Ja.” Antonio knikt enthousiast en gooit met hernieuwde energie de stok weg. Als ze vlakbij de speeltuin zijn ziet Manon Aleona tegen een boom geleund staan.
“En wie is dit?” Vraagt Aleona als ze dichterbij gekomen zijn. Ze bukt zich en kijkt het jongetje vorsend aan.
“Antonio.” Hij kijkt uitdagend terug.
“Mijn neefje.” Manon aait hem over zijn warrige haar. “Hij heeft een nachtje bij mij gelogeerd. We zijn net naar Narnia geweest. Het was een leuke film, hè Tony.”
“Lauw!” Antonio knikt en kijkt verlangend richting de speeltuin. “Mag ik nu gaan spelen, tante Non?”
“Ga maar!” Manon geeft hem een zetje en hij gaat ervandoor.
“Narnia, is dat niet die christelijke film?” Vraagt Aleona.
“Er speelden wel een paar tergend brave kinderen in.” Zegt Manon. “Maar God of Jezus kwamen er volgens mij niet in voor. Het zou natuurlijk kunnen dat ik dat gemist heb, mijn ogen vielen wel af en toe dicht. De film gaat over een paar kinderen die een leeuw helpen om zijn ijzig, besneeuwde toverrijk te bevrijden van een gemene heks.”
“Ja, dat is hem dan toch wel.” Aleona schudt haar hoofd. “Ik heb er iets over in de krant gelezen. Die leeuw moet Jezus verbeelden.”
“Mmmmm, vergezocht...” Manon trekt een rimpel in haar voorhoofd. “Hoewel... hij staat inderdaad weer op uit de dood...”
“Laat hem nog maar eens aan je voorbij gaan.” Aleona lacht als ze Manon’s nadenkende gezicht ziet. “Lewis was vreselijk christelijk. Hij heeft tientallen boeken geschreven waarin hij op felle wijze zijn geloof verdedigt. En hij was een heel goede vriend van Tolkien, die ook hartstikke gelovig is, alleen komt dat wat minder in zijn boeken tot uitdrukking. Ofschoon die oude tovenaar in Lord of the Rings ook uit de dood verrijst, als ik het me goed herinner. Maar daar werden in ieder geval geen gratis films en lespakketten van uitgedeeld op scholen in Amerika.”
“Hebben ze dat gedaan?”
“Een of andere conservatieve christelijke zakenman met zendingsdrift die ook een van de belangrijkste geldschieters van Narnia was.” Aleona knikt. “En het werkt want de film heeft tijdens de feestdagen de meeste bezoekers getrokken. Ik heb gelezen dat hij zelfs Kingkong heeft verslagen en daarvan waren de verwachtingen hoog gespannen.”
“Goh.” Zegt Manon verbouwereerd. “En ik in mijn naïviteit maar denken dat het gewoon een onschuldige, spannende kinderfilm was.” Ze bukt zich en gooit de stok voor Bobbe weg over het grasveld. Haar blik valt op een man met een baard die omringd is door duiven. Hij draagt een groen jack en een cowboyhoed. Op zijn schouders en armen is het een en al gefladder van grijstinten. De duiven verdringen zich om zijn gespreide handen.“
“Dat is nou Sander.” Aleona volgt haar blik.
“Dè Sander?” Manon kijkt haar verbaasd aan. “Jouw man?”
“Die Sander, ja.” Aleona lacht. “Altijd in de weer met duiven in zijn vrije tijd. Ik ga niet voor niks meestal alleen wandelen. Wacht, ik roep hem.” Ze zet haar handen rond haar mond: “Sander!”
Hij kijkt op. De duiven fladderen verschrikt weg. Aleona wenkt en wijst op Manon. Sander aarzelt even, kijkt enigszins teleurgesteld naar de duiven die nu wat afstand bewaren en loopt vervolgens op hen toe, zijn handen aan zijn broek afvegend.
“Dit is nou Manon.” Zegt Aleona.
“Alexander.” Ze krijgt een sterke hand. “Zeg maar Sander."
"Manon is degene die die vriend heeft verloren vorig jaar met die tsunami, weet je nog wel?”
“Guus.” Manon knikt.
“Nooit meer teruggevonden, hè?”
“Nee.” Manon schudt haar hoofd. “Zijn broer is nu weer naar Thailand. Er was de dag na kerst een grote herdenking. Hij doet altijd wel flink, maar volgens mij hoopt hij stiekem nog steeds dat hij Guus daar weer terug vindt.”
“De dood is moeilijk te accepteren als er geen lijk is.” Sander knikt begrijpend.
“Ze is bezig met een kunstwerk voor bij het familiegraf.” Zegt Aleona. “Zit daar nou al een beetje schot in, Manon?”
“Niets.” Manon spreidt in een hulpeloos gebaar haar armen. “Maar het ligt misschien ook wel een beetje aan mij. Ik zit er misschien wat te weinig achteraan.”
“Je hebt Suna toch nog wel nagebeld over die tentoonstelling?”
“Ik ben er zelfs geweest.”
“En?” Aleona kijkt haar afwachtend aan.
“Ik doe mee.”
“Ik wist het wel! Fantastisch! Ik heb haar niet meer gesproken omdat we met de feestdagen in Kiev zijn geweest. We zijn eergisteren halsoverkop teruggekomen omdat Sander naar Brussel moest voor beraad over de gascrisis tussen Rusland en Oekraïne. Hij is namelijk onze gasdeskundige.”
“Een van dè.” Sander neemt zijn hoed af, legt hem tegen zijn borst en maakt een lichte buiging. “Gelukkig is het conflict inmiddels opgelost.”
“Opgelost?” Roept Aleona uit. “Er is een of andere vage deal gesloten waarbij, via geheimzinnige Russiche tussenbedrijfjes die in Zwitserland gevestigd zijn, mijn volk nu ineens bijna twee keer zoveel moet gaan betalen voor haar gas!”
“Gas is daar altijd een ondoorzichtige handel geweest.” Zegt Sander. “En 95 euro voor 1000 kubieke meter is een stuk minder dan de 230 euro, wat de Russen een week geleden nog voor hun gas wilden hebben. Verder krijgt Oekraïne nu meer voor haar gasdoorvoer naar Europa.”
“Het is nog te veel.” Zegt Aleona gefrustreerd. “En bovendien kan dat toch niet zomaar in een keer? Ik begrijp best dat Rusland geen zin meer heeft om Oekraïne na de Oranjerevolutie nog te subsidiëren met goedkoop gas, maar het is niet reëel om in een keer de prijs zo abrupt te verhogen. Dat is heel slecht voor de economie. Er moet een langere overgangsperiode komen. Bovendien kunnen de Russen toch niet eenzijdig dit verdrag verbreken?”
“Ik ben bang dat de Russen dat anders zien, Aaltje.” Zegt Sander sussend.
“Wat voor verdrag was dat dan?” Wil Manon weten.
“Een economisch strategisch partnerschap voor vijf jaar.” Legt Sander uit. “Dat hebben Janoekovytsj en Koetsjma in augustus 2004 getekend.”
“Want Poetin had natuurlijk nooit verwacht dat Joesjtsjenko zou winnen.” Aleona glimlacht.
“Denk je dat die hele gascrisis de wraak is van Poetin voor de Oranjerevolutie?” Manon kijkt naar een dappere duif die op de schouder van Sander gaat zitten.
“Oh, zeker!” Aleona knikt heftig. “Energie is politiek, zoals Sander altijd zegt. En er komen weer verkiezingen aan in Oekraïne. Zoals je weet heeft Joesjtsjenko in september zijn premier op straat gezet.”
“Dat was toch die blonde vrouw met die vlechten.” Herinnert Manon zich. “Die lijkt wel een beetje op mijn vriendin Helen.”
“Julia Timosjenko.” Aleona knikt.
“Die overigens ook miljoenen heeft verdiend aan de gas-business.” Zegt Sander droogjes. “En naar zeggen ook niet op een hele nette manier.” Hij steekt voorzichtig zijn hand in zijn zak en pakt wat vogelzaad.
“Dat doet er nu even niet toe.” Aleona maakt een afwerend gebaar. De duif schrikt en fladdert even, maar blijft toch zitten en staart naar Sander’s hand. “Ik vind het zo jammer dat die twee zo’n bonje hebben gekregen. Samen waren ze hèt gezicht van de Oranjerevolutie en zij is nog steeds waanzinnig populair. Daar gaat Joesjtsjenko nog een harde dobber aan krijgen als hij die tegenover zich krijgt bij de volgende verkiezingen. De enige die van deze ruzie profiteert is Janoekovytsj, let op mijn woorden. En de mensen in Oekraïne zijn zo ongeduldig. Er is veel gemor dat Joesjtsjenko nog maar zo weinig heeft bereikt. Zo’n door en door corrupt bestuur verander je niet van de ene dag op de andere.”
“Alles draait er om geld en macht.” Beaamt Sander. Hij brengt zijn geopende hand omhoog naar de duif. Die kijkt even naar links en rechts, en hapt dan toe. “Het is één grote politieke slangenkuil, waarin Joesjtsjenko eigenlijk helemaal niet past. Hij is veel te aardig. Maar in ieder geval zijn wij hier in Europa door dit hele akkefietje wel wakker geschud. Een kraantje is zo dichtgedraaid heeft Poetin ons even fijntjes duidelijk gemaakt. Dat is nieuw voor Europa. Zelfs tijdens de Koude Oorlog is dit nog nooit gebeurd. Nu blijkt dat Rusland toch niet zo’n betrouwbare energieleverancier is als we altijd gedacht hadden. En aangezien we met zijn allen voor ongeveer een kwart van onze gasvoorziening van Rusland afhankelijk zijn, en waarvan weer bijna tachtig procent via Oekraïne komt, kunnen nu echt niet meer om een gezamenlijk Europees beleid heen.”
“Dat is er toch zeker wel?” Manon kijkt hem verbaasd aan.
“Niet echt.” Sander schudt zijn hoofd. De duif vliegt weg. “Er staan wel wat afspraken op papier maar er is geen hond die zich daaraan houdt. Er lopen amper gas- en elektriciteitvoorzieningen tussen de verschillende landen en we zitten vast aan zeer langlopende contracten waar men niet onderuit kan. Den Uyl heeft na de eerste oliecrisis in 1973 wel eens geprobeerd die open te breken, maar is toen teruggefloten door de andere Europese landen. En er is weinig onderling vertrouwen. Daardoor zie je dat iedereen zijn eigen energie-dealtjes afsluit. Zo heeft Schröder voor Duitsland nog niet zo lang geleden een afspraak gemaakt met zijn vriend Poetin, die hij overigens een “echte democraat" noemde, dat er een gaspijplijn door de Oostzee zonder aftakkingen naar Duitsland gaat komen.”
“En drie keer raden wie de president-commissaris wordt van het bedrijf dat deze pijplijn gaat aanleggen.” Aleona lacht bitter.
“Schröder?” Raadt Manon. Ze kijkt naar Antonio die met een dik jongetje aan het onderhandelen is over zijn positie in de rij voor de kabelbaan. Hij ziet er vermoeid uit.
“Ach, corruptie en belangenverstrengeling komen overal voor.” Sander zucht en bukt zich om Bobbe te aaien. Die snuffelt lang en geïnteresseerd aan zijn handen die ongetwijfeld naar duif ruiken. “Niks menselijks is ons gelukkig vreemd. Voor Nederland is die hele gascrisis niet eens zo slecht. Wij zijn, samen met Noorwegen en Groot-Brittannië gasleverancier en dat geeft cachet. Maar het is ondenkbaar dat we in de enorme energiebehoefte van Europa kunnen voorzien. Bovendien slinkt onze gasvoorraad in snel tempo. Aangezien we ons toch minder afhankelijk van Rusland willen maken wordt nu eindelijk echt geïnteresseerd geluisterd naar onze plannen voor opslagplaatsen voor vloeibaar gas.”
“Vloeibaar gas?” Manon kijkt hem nieuwsgierig aan. “Kan dat voor zulke grote hoeveelheden?”
“Jazeker.” Sander staat weer op. “Als je gas extreem afkoelt krimpt het en wordt het vloeistof en dat kun je per schip vervoeren vanuit andere delen van de wereld.”
“Er wordt toch ook wel aan alternatieve energie gedacht?” Vraagt Manon. “Wind- en zonne-energie bijvoorbeeld.”
“Dat is verwaarloosbaar als volwaardig alternatief voor gas en olie. Dan moet je eerder denken aan kernenergie. Of kolen, maar dat is weer vreselijke vervuilend. Wat in ieder geval al zou helpen is als we met zijn allen wat spaarzamer met onze energie om zouden gaan. Dat is nog goed voor onze portemonnee ook, want dit jaar zullen we door de gestegen gas- en olieprijzen flink meer voor onze energie moeten gaan betalen.”
“Dat kan toch ook niet alsmaar doorgaan?” Vraagt Manon zich af. “Je zal maar van een minimum moeten leven. En de armoede groeit al zo sterk.”
“Die krijgen daar dit jaar toch een compensatie voor.” Zegt Aleona, dan grijnst ze. “En trouwens, armoede is toch ook maar betrekkelijk, volgens onze minister van Financiën.”